Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Przy dziedziczeniu dóbr ważnym elementem jest oświadczenie o przyjęciu spadku. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy wraz z majątkiem wiążą się długi, mogące nawet przewyższać jego wartość. Po śmierci spadkodawcy spadkobierca może dokonać wyboru spośród trzech możliwości. Musi wówczas złożyć jedną z deklaracji, m.in. o:

• prostym przyjęciu spadku,
• przyjęciu majątku z dobrodziejstwem inwentarza,
• odrzuceniu masy majątkowej.

Brak jakiegokolwiek z powyższych dokumentów skutkuje zaakceptowaniem majątku z dobrodziejstwem inwentarza, a więc z ograniczoną odpowiedzialnością za długi.

Spadkobierca musi złożyć stosowne oświadczenie w terminie 6 miesięcy od chwili dowiedzenia się o tytule swojego powołania do spadku. Najczęściej jest to moment, w którym otrzymuje on informację o śmierci spadkodawcy. Należy pamiętać, że istotny jest czas samego uzyskania takiej wiadomości, nie zaś sama data zgonu.

Przyjęcie spadku

Gdy masa spadkowa ma zostać zaakceptowana, prawo przewiduje dwie możliwości: proste przyjęcie spadku oraz z dobrodziejstwem inwentarza. W pierwszym przypadku spadkobierca odpowiada za wszystkie długi spadkowe, nawet jeżeli te przekraczają wartość całego majątku.

W drugiej sytuacji prawo daje możliwość ograniczenia odpowiedzialności za zadłużenia. Są one umniejszone do wysokości stanu czynnego majątku, który został oznaczony w spisie inwentarza. W przypadku braku takiego dokumentu sąd decyduje o jego stworzeniu.

Odrzucenie spadku

Zrzeczenie się wszelkiego majątku odbywa się poprzez odrzucenie spadku. W ten sposób dana osoba nie przyjmuje dóbr, które się na niego składają, nie jest również obciążana możliwymi długami. Gdy prawidłowo sporządzony dokument zostanie dostarczony w prawnie ustalonym terminie, zgromadzony dorobek zostaje przekazany pozostałym spadkobiercom ustawowym.

Konstrukcja oświadczenia woli

Aby oświadczenie mogło mieć moc prawną, musi spełniać wymogi formalne. W akcie nie może zabraknąć:

• imienia i nazwiska spadkodawcy, a także daty i miejsca jego śmierci,
• ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego,
• tytułu powołania do spadku,
• treści, z której jasno wynika, na którą możliwość zdecydował się spadkobierca,
• informacji o testamentach spadkodawcy,
• danych osób, o których składający deklarację wie, że są spadkobiercami ustawowymi.

Pomyłki podczas wypełniania takiego dokumentu mogą utrudnić dochodzenie swoich praw. Tworzenie oświadczenia woli można powierzyć notariuszom, którzy umieszczą w nim wszelkie stosowne treści i zadbają o ramy formalne. Kancelaria Notarialna Ewa Kalbarczyk funkcjonująca w Toruniu oferuje usługi notarialne, w skład których wchodzi przygotowywanie oświadczeń o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku.